Phỏng vấn Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch HĐTS GHPGVN, Trưởng ban Chỉ đạo Đại hội VIII

Hỏi: Kính bạch Hòa thượng, Đại hội Đại biểu Phật giáo toàn quốc lần thứ VIII diễn ra trong bối cảnh đất nước đổi mới toàn diện và hội nhập quốc tế đã và đang đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực đời sống chính trị, kinh tế văn hóa xã hội, an ninh quốc phòng, đời sống nhân dân ngày một tốt đẹp, vậy kính mong Hòa thượng cho biết những thành tựu nổi bật của GHPGVN đã đạt được trong Nhiệm kỳ qua?

Đáp: Nhờ sự nỗ lực, quyết tâm và tinh thần trách nhiệm của từng thành viên Hội đồng Trị sự, 13 Ban, Viện Trung ương, Ban Trị sự GHPGVN các cấp cùng tăng, ni, phật tử trong và ngoài nước tích cực hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ nên Giáo hội đã đạt được những thành quả tốt đẹp trong chương trình hoạt động phật sự của Nhiệm kỳ VII từ xây dựng, củng cố cơ sở Trung ương, địa phương cho đến các hoạt động chuyên ngành, đã khẳng định vị thế của GHPGVN đối với dân tộc, tạo được uy tín, niềm tin đối với tăng ni, phật tử Việt Nam trong và ngoài nước cũng như cộng đồng Phật giáo thế giới trong thời kỳ hội nhập và phát triển.

Trong Nhiệm kỳ VII (2012-2017) Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã trải qua một Nhiệm kỳ được coi như là Nhiệm kỳ bản lề bởi có 03 Ban được thành lập mới, những thành tựu nổi bật phải kể đến như:

Một là, không ngừng hoàn thiện hệ thống tổ chức Giáo hội, xây dựng và củng cố các cấp Giáo hội địa phương như đã thành lập Ban Trị sự GHPGVN các tỉnh Lào Cai, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu. Tổ chức Giáo hội đã hoạt động tại 63/63 tỉnh, thành phố trong cả nước; nhiều Ban Trị sự địa phương cấp huyện tại các tỉnh được thành lập, tăng cường các hoạt động phật sự.

Hai là, phổ biến và hướng dẫn thi hành Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam sửa đổi lần thứ V. Hoàn thành công tác khắc, đổi con dấu theo hệ thống chuẩn quy định của quản lý hành chính quốc gia cho các Ban, Viện Trung ương; Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh, thành phố và Ban Trị sự GHPGVN cấp địa phương quận, huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh; tự viện, tịnh xá, tịnh thất, niệm Phật đường. Tăng cường công tác quản lý tăng, ni, tự viện trong cả nước.

Thứ ba là, nâng cao hiệu quả hoạt động phật sự, phát huy tính chủ động sáng tạo trong công tác phật sự của các Ban, Viện Trung ương, nhất là các Ban mới thành lập trong nhiệm kỳ VII.

Thứ tư, tổ chức thành công nhiều sự kiện, lễ hội Phật giáo trọng đại với nội dung hoằng pháp: Đại lễ kỷ niệm 50 năm Bồ tát Quảng Đức vị pháp thiêu thân và Hội thảo khoa học: 50 năm phong trào đấu tranh của Phật giáo miền Nam (1963 - 2013); Đại lễ Tưởng niệm 705 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết bàn; khánh thành, an vị Thánh tượng Phật hoàng tại Non thiêng Yên Tử và Hội thảo khoa học: Phật giáo Trúc lâm Yên Tử và công tác quy hoạch, bảo tồn và phát huy giá trị khu di tích Yên Tử hiện nay; Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề: Phật giáo Châu Á và Việt Nam trong tiến trình phát huy văn hóa dân tộc, tại Tp.Hạ Long tỉnh Quảng Ninh 11/2013.

Tiếp đến là tổ chức thành công Đại lễ Vesak LHQ diễn ra từ ngày 7-11/5/2014 tại chùa Bái Đính, tỉnh Ninh Bình với chủ đề “Phật giáo góp phần thực hiện thành tựu các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc”. Đại lễ Vesak LHQ do GHPGVN đăng cai tổ chức lần thứ hai đã để lại nhiều dấu ấn tốt đẹp đối với Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, với sự tham dự của gần 1.500 đại biểu khách quốc tế đến từ 95 quốc gia và vùng lãnh thổ, cũng như Chư tôn đức Giáo phẩm HĐCM, HĐTS GHPGVN, tăng ni, cùng hàng vạn tín đồ phật tử trong và ngoài nước, là cơ hội để giới thiệu về một đất nước Việt Nam hòa bình, hợp tác, hữu nghị và một GHPGVN đoàn kết, hòa hợp, phát triển và hội nhập.

Thứ năm, hoàn thành công trình xây dựng trụ sở Trung ương Giáo hội và nhiều công trình chùa có ý nghĩa: tại trụ sở T.Ư Giáo hội chùa Quán Sứ đã hoàn thành tòa nhà gồm: hội trường lớn, phòng họp Ban Thường trực Hội đồng Trị sự, Phân viện Nghiên cứu Phật học, tòa soạn Tạp chí Nghiên cứu Phật học Việt Nam; tại Cơ sở Văn phòng 2 Trung ương GHPGVN đã hoàn thành và đưa vào sử dụng hạng mục C dãy nhà Tây lang.

Khánh thành quần thể chùa tại các đảo thuộc quần đảo Trường Sa: các chùa ở đảo Nam Yết, Sơn Ca, Phan Vinh. Tiếp tục cử Chư tăng ra trụ trì các chùa tại các đảo Trường Sa lớn, Song Tử Tây, Sinh Tồn; cử nhiều đoàn gồm Chư tôn đức lãnh đạo Giáo hội và tăng ni, phật tử ra thăm quân và dân ta ở quần đảo Trường Sa; Khánh thành chùa Phật tích Trúc Lâm Bản Giốc 2014, chùa Trúc Lâm Tà Lùng 2015, tỉnh Cao Bằng được coi như cột mốc tâm linh quốc gia.

Khánh thành công trình chùa Việt Nam Quốc tự và cơ sở mới Học viện Phật giáo Việt Nam tại Lê Minh Xuân; khánh thành giai đoạn 1 cơ sở mới Học viện Phật giáo Việt Nam tại Huế; đồng thời chính thức khởi công xây dựng Học viện Phật giáo Nam tông Khmer tại Cần Thơ là những công trình có ý nghĩa trong sự nghiệp phát triển Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Ngoài ra, Giáo hội còn tổ chức nhiều đoàn đi dự các hội nghị, hội thảo quốc tế. Các đoàn đi hoằng pháp phục vụ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Ngoài các Hội Phật tử Việt Nam tại các nước châu Âu đã thành lập, trong nhiệm kỳ vừa qua tiếp tục thành lập các Hội Phật tử Việt Nam tại các nước: Nhật Bản, Hàn Quốc, tại các nước châu Phi như Angola, Mozambique. Củng cố Hội Phật tử tại Lào và Campuchia tiến tới đề nghị nước sở tại công nhận. Đã kết nối và mời về thăm Việt Nam các chư tăng của hệ phái Phật giáo Việt tông đang trụ trì 21 ngôi chùa Việt Nam tại Thái Lan.

Hỏi: Phương hướng hoạt động của GHPGVN Nhiệm kỳ VIII (2017-2022) như thế nào, xin Hòa thượng cho biết?

Đáp: Với chính sách đổi mới, mở rộng giao lưu, đa dạng hóa đa phương hóa trong quan hệ Quốc tế của Nhà nước, Giáo hội Phật giáo Việt Nam ngày càng nhận được sự đồng tình, hợp tác của nhiều tổ chức, hội đoàn, cơ sở Phật giáo tại nhiều nước trên thế giới, thu hút được sự ủng hộ của đa số tăng, ni, phật tử người Việt Nam ở hải ngoại để cùng chung lo cho Đạo pháp và Dân tộc trong những thập niên đầu thế kỷ 21, thế kỷ của hòa bình, hợp tác, phát triển và hội nhập.

Với chủ đề của Đại hội VIII “Trí tuệ - Kỷ cương – Hội nhập – Phát triển”, căn cứ tình hình thực tế và Báo cáo Tổng kết hoạt động phật sự Nhiệm kỳ VII (2012-2017), những ý kiến, tham luận tại hội thảo kỷ niệm 35 năm thành lập Giáo hội, hội nghị sinh hoạt Giáo hội, những góp ý gửi về Văn phòng Trung ương Giáo hội và đăng tải trên các phương tiện truyền thông Phật giáo, những ý kiến phát biểu tham luận của Chư tôn đức, đồng bào, phật tử, chương trình hoạt động của Giáo hội Phật giáo Việt Nam nhiệm kỳ VIII (2017-2022) được hoạch định những điểm chính như sau:

+ Phát huy trí tuệ tập thể, giữ vững kỷ cương, giới luật và nêu cao tinh thần đoàn kết, hòa hợp trong xây dựng, phát triển Giáo hội vững mạnh trong hội nhập quốc tế, kiên định lý tưởng: Đạo pháp, Dân tộc.

+ Đổi mới, sáng tạo trong sự nghiệp hoằng dương chính pháp, trong phương thức hướng dẫn phật tử. Định hướng pháp môn tu tập phù hợp với xã hội hiện đại, với mọi tầng lớp trong xã hội và xiển dương đạo đức học Phật giáo góp phần xây dựng và làm đẹp nền đạo đức xã hội.

+ Nâng cao công tác quản lý chất lượng đào tạo, đổi mới phương pháp giảng dạy và tu học tại các cơ sở đào tạo tăng, ni của Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

+ Giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa Phật giáo Việt Nam đảm bảo có sự tiếp nối giữa truyền thống và hiện đại góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc trong thời đại hội nhập quốc tế.

+ Mở rộng hoạt động đối ngoại đa phương theo định hướng ngoại giao văn hóa, ngoại giao nhân dân. Chủ động, tích cực trong quan hệ đối ngoại với các tổ chức Phật giáo và tổ chức tôn giáo thế giới. Kết nối chặt chẽ với các Hội phật tử Việt Nam ở nước ngoài.

+ Đẩy mạnh công tác nghiên cứu Phật học và nâng cao chất lượng học thuật Phật giáo. Tập trung nghiên cứu có định hướng, khẳng định và làm nổi bật tinh hoa, bản sắc của Phật giáo Việt Nam.

+ Tăng cường công tác giám sát, kiểm soát các hoạt động phật sự, quản lý tự viện, sinh hoạt của tăng, ni theo đúng Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam và pháp luật Nhà nước.

+ Đẩy mạnh truyền thông Phật giáo như một kênh hoằng pháp và chuyển tải các hoạt động phật sự vào đời sống xã hội nhằm nêu cao giá trị từ bi, trí tuệ của đạo Phật, hình ảnh tốt đẹp của tăng, ni, phật tử, của tổ chức Giáo hội Phật giáo Việt Nam các cấp trong sự nghiệp phụng đạo, yêu nước, xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam.

+ Định hướng tự chủ tài chính trong các hoạt động phật sự của Giáo hội qua việc xây dựng mô hình kinh tế Phật giáo ở những lĩnh vực hợp lý. Khuyến khích phát triển kinh tế tự túc của các cơ sở tự viện. Kêu gọi tăng, ni, phật tử tích cực tham gia công tác từ thiện, hưởng ứng phong trào xóa đói giảm nghèo, chăm lo công tác an sinh xã hội cho cộng đồng.

Trân trọng cảm ơn Hòa thượng!